İçindekiler
Boyun Fıtığı Nedir?
Boyun fıtığı (servikal disk hernisi), boyundaki omurlar arasında yer alan yastık benzeri disklerde meydana gelen bir rahatsızlıktır. Omurlar arasındaki bu diskler, darbelere karşı bir amortisör görevi görür. Ancak çeşitli nedenlerle disklerin dış yüzeyi zarar gördüğünde ya da zayıfladığında, disk içindeki çekirdek dış yüzeyi geçerek sinir kökleri veya omuriliğe baskı yapar. Bu durum, boyun fıtığı olarak adlandırılır.
Boyun Fıtığının Belirtileri
Boyun fıtığı, belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve fıtığın sinirler üzerindeki basısına göre yoğunluğu farklılık gösterebilir. İşte yaygın belirtiler:
- Boyun Ağrısı: Sürekli ve şiddetli boyun ağrısı, özellikle boyun hareket ettirildiğinde acı artabilir.
- Kol ve Omuz Ağrısı:Sinir köklerine baskı yapıldığında ağrı boyundan kollara ve omuzlara yayılabilir.
- Uyuşma ve Karıncalanma: Kolda, ellerde veya parmaklarda uyuşma ve karıncalanma görülebilir.
- Kas Güçsüzlüğü: Kol, omuz veya ellerde güç kaybı yaşanabilir.
- Baş Ağrısı: Boyundaki kasların gerilmesi, baş ağrılarına yol açabilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Boyun hareketlerinde hassasiyet ve kısıtlılık olabilir.
Eğer boyun fıtığı ciddi bir durumdaysa, omuriliğe baskı sonucu denge kaybı, bacaklarda güçsüzlük ve idrar tutamama gibi ileri belirtiler de ortaya çıkabilir.
Boyun Fıtığının Sebepleri
- Travmalar: Kazalar, düşmeler veya ani boyun hareketleri.
- Tekrarlayan Hareketler: Aynı pozisyonda uzun süre kalmak (örneğin bilgisayar başında çalışmak).
- Yaşlanma: Disklerin yapısının yaşla birlikte bozulması.
- Kötü Postür: Boynu sürekli kötü pozisyonda tutmak (telefon veya bilgisayar kullanımı sırasında başın öne eğilmesi).
- Ağır Yük Taşımak: Boyna aşırı yük bindiren faaliyetler.
- Genetik Faktörler: Ailede disk dejenerasyonu veya boyun fıtığı öyküsü olması.
Boyun Fıtığı Tedavi Yöntemleri
Boyun fıtığı tedavisi, rahatsızlığın şiddetine, hastanın yaşam kalitesine ve belirtilerin ciddiyetine göre belirlenir. Tedavi yöntemleri genel olarak cerrahi olmayan (konservatif) ve cerrahi tedavi olarak ikiye ayrılır.
1. Cerrahi Olmayan Tedavi Yöntemleri:
Çoğu durumda boyun fıtığı cerrahi müdahale gerektirmeden tedavi edilebilir.
İlaç Tedavisi:
- Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler kullanılabilir.
- Sinir iltihabını azaltmak için anti-inflamatuar ilaçlar reçete edilir.
Fizik Tedavi:
- Özel egzersizlerle boyun kaslarının güçlenmesi ve esnekliğinin artırılması sağlanır.
Sıcak Kompres:
- Ağrı ve kas spazmlarını hafifletmek için lokal sıcak uygulama yapılabilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
- Postürünüzü düzeltmek, ergonomik bir çalışma ortamı oluşturmak ve boyun kaslarını yormaktan kaçınmak önemlidir.
- Aşırı ağır yük kaldırmaktan ve kötü pozisyonda uzun süre çalışmaktan kaçınılmalıdır.
2. Cerrahi Tedavi Yöntemleri:
Cerrahi tedavi nadiren gereklidir ve genelde aşağıdaki durumlarda tercih edilir:
- Şiddetli ve geçmeyen ağrı,
- Sinir kökleri veya omurilik üzerine aşırı baskı,
- Hareket kabiliyetinde ya da kaslarda giderek artan güçsüzlük.
En sık uygulanan cerrahi yöntemlerden bazıları:
- Mikrocerrahi Diskektomi: Fıtıklaşmış diskin cerrahi müdahale ile çıkarılması.
- Servikal Füzyon: Diskin çıkarılmasının ardından omurları sabitlemek için kemik grefti veya metal plaka yerleştirilmesi.
- Yapay Disk Değişimi: Hasarlı diskin yerine yapay bir disk takılması.
Cerrahi sonrası, fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci hızlı iyileşme açısından önemlidir.
Boyun Fıtığını Önlemek için Tavsiyeler
- Doğru Duruş: Günlük yaşamınızda ve çalışma ortamınızda dik pozisyonda oturduğunuzdan emin olun.
- Bilgisayar ve Telefon Kullanımı: Bilgisayar ekranı göz hizasında, telefon kullanımı sırasında boynu öne eğmeden hareket edin.
- Uyku Pozisyonu: Ortopedik bir yastık kullanmayı tercih edin.
- Egzersiz: Boyun ve sırt kaslarını güçlendiren egzersizler yapın.
- Stresten Kaçının: Uzun süreli stres, kas gerginliğine yol açarak boyun fıtığı riskini artırabilir.
Boyun fıtığı tedavisinde erken teşhis son derece önemlidir. Eğer sürekli boyun ağrısı, kolda uyuşma ya da güç kaybı gibi belirtileriniz varsa mutlaka bir Beyin Cerrahisi uzmanına başvurmalısınız.
